Odporność podłogi ESD na wyładowania elektrostatyczne – jak zmierzyć rezystancję posadzki?

Co to jest Rezystancja?

Rezystancja, zwana też oporem elektrycznym, jest miarą zdolności materiału do przeciwdziałania przepływu prądu elektrycznego. W kontekście podłóg ESD (Electrostatic Discharge), rezystancja odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu nagromadzeniu i niekontrolowanemu rozładowaniu ładunków elektrostatycznych, które mogą uszkodzić delikatne komponenty elektroniczne.

Rezystancja pozwala określić czy dany materiał dobrze przewodzi prąd (czy też robi to z trudnością, albo wcale). Innymi słowy, określa opór, jaki stawia dany materiał, przepływowi prądu elektrycznego. Mała rezystancja oznacza dobre przewodzenie prądu elektrycznego – takie materiały nazywamy przewodnikami. Z kolei duże wartości rezystancji oznaczają słabe przewodzenie prądu elektrycznego – takie materiały nazywamy izolatorami.

Rezystancja ESD – jak sprawdzić?

Mierzenie odporności podłogi ESD na rozładowanie jest niezbędne do zapewnienia jej skuteczności. Używa się do tego celu specjalnych mierników, które mierzą opór w omach. Proces ten obejmuje umieszczenie elektrod w różnych miejscach podłogi i pomiar oporu między nimi. Wartości te powinny spełniać określone normy branżowe, takie jak ANSI/ESD S7.1 czy IEC 61340-5-1.

Aby przetestować opór izolacyjny ścian i podłóg, konieczne jest wykonanie co najmniej trzech pomiarów w danym obszarze. Pierwszy pomiar powinien być dokonany w odległości około jednego metra od wszelkich elementów przewodzących, które nie są częścią struktury budynku, a dwa kolejne pomiarowe powinny być przeprowadzane w punktach oddalonych od siebie.

W obszarach narażonych na eksplozje stosuje się podłogi antystatyczne, które wymagają regularnego sprawdzania ich rezystancji skrośnej i powierzchniowej. Do tego używa się dedykowanych narzędzi, różniących się metodologią od typowych pomiarów. Wymaga to podziału pomieszczenia na równe kwadraty i przeprowadzenia pomiaru w centrum każdego z nich, używając dwóch sond – jednej podłączonej do szyny wyrównawczej, a drugiej do miernika, umieszczonych w odległości 1 metra od siebie. Aby stwierdzić, że podłoga jest przewodząca elektrostatycznie, najmniej korzystny wynik pomiaru powinien być porównywany z wymogami normy, gdzie R<1MΩ.

Ile wynosi odporność podłogi ESD na rozładowanie?

Opór podłoża ESD odnosi się do zdolności podłogi do bezpiecznego odprowadzania ładunków elektrostatycznych. Wysokiej jakości podłogi ESD mają niską rezystancję, co pozwala na skuteczne rozpraszanie ładunków elektrostatycznych. Odpowiedni materiał podłogowy jest kluczowy dla utrzymania stałego poziomu rezystancji, zapewniając ochronę urządzeń elektronicznych.

Podłogi z właściwościami umożliwiającymi rozpraszanie ładunków elektrostatycznych charakteryzują się opornością skrośną przekraczającą 5 x 10⁹ omów (Ω), co jest typowe dla standardowych wykładzin antystatycznych. Natomiast gdy oporność tych wykładzin znajduje się w zakresie od 5 x 10⁴ do 5 x 10⁶ Ω, wówczas klasyfikuje się je jako wykładziny specjalistyczne, które przewodzą prąd.

Rezystancja ESD – ile wynoszą normy?

Odporność podłogi ESD na rozładowanie to jej zdolność do bezpiecznego rozpraszania nagromadzonych ładunków elektrostatycznych. Jest to szczególnie istotne w środowiskach, gdzie pracuje się z wrażliwym na ładunki elektrostatyczne sprzętem. Dobrej jakości podłoga ESD zapobiega powstawaniu iskier, które mogą prowadzić do uszkodzeń lub nawet pożaru. W zależności od miejsca stosowane są różne normy określające poziom ochrony jaki może zapewnić dana posadzka. 

Strefy Elektroniczne/ EPA

W strefach, w których znajdują się urządzenia elektroniczne narażone na wyładowania elektrostatyczne o napięciu równym lub większym 100V, wyładowania elektrostatyczne mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji. Dlatego w przypadku posadzki do takich pomieszczeń konieczne jest przeprowadzenie 3 różnych badań. 

Wszystkie parametry zostały zawarte w normie PN-EN 61340-5-1, która określa, że podłoga w takiej strefie musi mieć poziom rezystancji Rg < 1 x 10⁹ Ohm.

Strefy niebezpieczne / zagrożone wybuchem

Obszary narażone na ryzyko wybuchu są wyjątkowo podatne na niebezpieczne skutki rozładowań elektrostatycznych. W związku z tym, normy dotyczące właściwości podłóg są tutaj surowsze. Obowiązująca norma to PN-E 05204:1994, ale konkretne wymagania wobec podłóg zależą od klasyfikacji danej strefy oraz rodzaju materiałów tam przechowywanych.

W strefach oznaczonych jako 0 (Z0), podłogi muszą być przewodzące, z oporem Rg < 1 x 10⁶ Ω (do uziemienia).

W innych strefach (1, 2, 20, 21, 22) dopuszczalny jest opór podłogi do upływu Rg < 1 x 10⁹ Ω (do uziemienia).

 podloga-esd-obiekty-medyczne

Obiekty medyczne

Podłogi ESD w obiektach opieki zdrowotnej również powinny podlegać regularnej kontroli, ponieważ istnieją specyficzne wymagania dotyczące właściwości posadzek antystatycznych – definiuje je norma PN-EN 61340-6-1. Zgodnie z tym, rezystancja podłóg w obiektach medycznych powinna osiągać wartość Rg mniejszą niż 1 x 10⁹ Ω (rezystancja do uziemienia).

Warto podkreślić, że wspomniane normy nie zawsze są jedynymi kryteriami, które należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu konkretnego obiektu. Często zdarza się, że inwestorzy mają własne, dodatkowe wymagania, które mogą obejmować specyficzne standardy dla danego rodzaju obiektu. Różnice wynikać mogą także ze specyfiki prowadzonych działań, dlatego kluczowe jest indywidualne podejście do każdej posadzki i zlecenie specjalistycznej kontroli.

Odpowiedni dobór podłóg ESD o wystarczającej rezystancji w różnych środowiskach pracy jest niezwykle ważny. Tylko kompleksowe rozwiązania zapewnią optymalną ochronę i zgodność z wszelkimi wymaganiami. Przekonaj się, jakie podłogi antystatyczne przygotowaliśmy dla Ciebie w ofercie naszego sklepu Travicom i wybierz posadzki przemysłowe spełniające Twoje potrzeby – zapraszamy!

Przeczytaj również inne wpisy: